Os cambios da materia
A MATERIA sofre cambios constantemente. As veces pode cambiar o seu aspecto pero segue a ser a mesma materia; e outras veces o cambio é tan grande que transformarse noutra ou noutras materias distintas.
Teríamos dous tipos de cambios:
|
Cambios físicos |
Cambios químicos |
|
Cando cambia solo o aspecto, pero segue a ser a mesma materia. Por exemplo cando rompemos unha pedra, queda en anaquiños pequenos pero seguen a ser pedras. Ou a auga cando cambia de estado sólido a líquido, segue a ser auga.
Neste caso, a materia non se transforma, segue a ser a mesma
|
Os cambios químicos prodúcense cando a materia inicial pasa a convertirse noutra ou noutras materias por unha acción determinada. Por exemplo un mixto cando o queimamos, ao arder, transfórmase en cinzas, fume, gases e desprende unha enerxía en forma de luz e calor. Ou cando queimamos un papel, pois pasa o mesmo. Os cambios químicos tamén os coñecemos como REACCIÓNS QUÍMICAS. |
AS REACCIÓNS QUÍMICAS
Nas reaccións químicas, unhas substancias ( reactivos) interaccionan e transfórmanse noutras substancias novas (produtos). En todas as reaccións químicas intervén outro elemento, que é a ENERXÍA.
O que ocorre en toda reacción química, é que masa total non varía, non cambia. Esto quere dicir que a suma das masas dos reactivos é igual á suma das masas dos productos.
Na natureza prodúcense moitas reaccións químicas, algunhas de forma natural e espontánea e outras de forma provocada.
Os principais tipos de reaccións quimicas que ocorren na natureza e na vida diaría serían:
|
OXIDACIÓN |
COMBUSTIÓN |
FERMENTACIÓN |
|
É unha reacción química que se produce cando combinamos unha substancia co osíxeno do aire, e forma unha nova substancia, que se chama óxido.
A corrosión dos metais e a oxidación da froita cando a cortamos son exemplos.
|
É unha oxidación moi rápida e ocorre cando se combina un combustible (substancia) co osíxeno e arde. Nas combustións despréndese enerxía en forma de luz e calor, ademais de gases. Queimar leña é un exemplo, ou queimar gasoil de calefacción.
|
Esta reacción química prodúcese en ausencia de osíxeno. Ocorre pola acción de determinados seres vivos como as bacterias ou os fermentos.
Un exemplo é a forma de facer o pan ou o viño.
|
A LUZ e a CALOR como formas de enerxía
A maior fonte de enerxía que temos para a Terra é o Sol, que nos proporciona LUZ e CALOR.
E para que se produzan reaccións químicas precísase algún tipo de enerxía, que ben poden ser a LUZ e a CALOR. Relacionado coa CALOR tamén está a TEMPERATURA, que variará en función da calor.
|
LUZ |
CALOR/TEMPERATURA |
|
· É unha forma de enerxía. · O seu efecto produce cambios nos corpos. (poñemonos morenos, fotosíntese nas plantas). · Propágase en liña recta ate que choca cun corpo · Faino en todas as direccións · A velocidade da luz é de 300.000 km/seg · Procede de fontes luminosas, ben porque a fabrican ou porque a reflicten. · Existe a medida de “ano luz”, que é unha unidade de medida de lonxitude que se usa en astronomía. Equivale á distancia que percorre a luz nun ano. · A luz branca do sol está formada por sete cores (arco da vella).
|
1. A calor é o paso de enerxía entre corpos a distinta temperatura. 2. A temperatura é unha propiedade que teñen todos os corpos. 3. A temperatura mídese co termómetro. 4. A sensación de quente ou frio témola dependendo do material que toquemos e da nosa temperatura corporal. 5. Se poñemos en contacto un corpo quente con outro frío, acabarán transferíndose calor un ao outro, o que se chama equilibrio térmico. 6. Se metemos un ovo cocido a 80º nun cazo de auga fria, pasado un tempo, a auga subirá de temperatura, e o ovo perderá parte dese calor acumulado que tiña (enerxía), lográndose o equilibrio térmico entre as dúas substancias. |
Nós ás veces sentimos calor, sen ter febre, porque percibimos a enerxía solar, en forma de calor, e por eso soben as temperaturas no verán, e fai calor. E se tocamos algo frío, imos a sentilo máis frío no verán ca no inverno, porque a temperatura ambiente non é a mesma e a sensación que nós temos tampouco é a mesma no verán que no inverno.
OS COMPORTAMENTOS DA MATERIA.
As substancias e os materiais compórtanse de determinadas formas diante da luz, e según sexa este comportamento podemos ter:
Como se comporta a LUZ?
A luz compórtase de diferente xeito cando tropeza cos corpos, dependendo si a reflicten ou a deixan pasar.
No caso de que a reflicten, os raios de luz chocan contra ese corpo e rebotan, cambiando de dirección. A este fenómeno chámase REFLEXIÓN. Este proceso ocorre cando utilizamos espellos, que reflicten a luz e permítennos ver outros corpos que non emiten luz, porque podemos dirixir os raios de luz hacia eles.
Se os raios de luz chegan a un corpo e o atravesan, os raios vanse a desviar, e a este fenómeno chámase REFRACCIÓN.
Éste é un proceso moi importante, porque gracias a él deséñanse lentes, como as lupas ou as gafas graduadas.
E cómo inflúen as cores na LUZ? Como é que nós vemos os obxectos dunha determinada cor?
É un efecto da LUZ, que como está formada por sete cores, fai que os vexamos dunha ou doutra cor, e porque nós temos o noso sentido da vista provisto de xens que nos permiten distinguir as diferentes cores.
Por exemplo, cando a luz choca contra un corpo, parte dos seus raios son absorvidos por ese obxecto, mentras que outros son reflectidos e chégannos aos nosos ollos, facendo que vexamos ese obxecto cunha determinada cor.
Exemplo: nós vemos unha cartolina azul porque a cartolina absorve todas as cores da luz branca que cae sobre ela menos a azul que a reflicte hacia nós, e por eso a vemos e a identificamos como azul.
E o mesmo pasaría se fose doutra cor. No caso da cor branca, reflíctense todas as cores da luz.
Pregunta: Sabedes se os animais identifican as cores igual ca os humanos? Por que?
Como se comportan os materiais ante a calor?
A calor, cando incide sobre un corpo fai que ése sufra cambios.
Un corpo que recibe enerxía en forma de calor, aumenta de temperatura, dilátase(aumentando de tamaño) e mesmo pode cambiar de estado.
Pregunta: ¿Por que o aire quente ocupa máis espazo co aire frio?
